Od Redakcji

Szósty numer Rocznika Tomistycznego ma zdecydowanie „magazynowy” charakter – zgodnie z pierwotnym zamysłem. Znajdujemy w nim nie tylko teologię i filozofię tomistyczną, lecz także prezentację różnych ujęć w kilku orientacjach tomistycznych.

Same te orientacje różni przede wszystkim interpretacja pojęcia esse (choć, oczywiście, nie wszyscy autorzy artykułów w Roczniku się do niego wprost odnoszą). Problem z interpretacją istnienia mieli już uczniowie Tomasza i to niemal bezpośrednio po jego śmierci. Świadectwem ich dyskusji jest traktat De esse et essentia angielskiego tomisty Tomasza z Sutton, który kwestionuje zarówno negowanie odróżnienia istnienia od istoty w bycie przez Henryka z Gandawy jak i zniekształcenia ujęć Akwinaty, które upowszechniał Idzi Rzymianin. Tłumaczenie tego traktatu otworzy Bibliotekę Rocznika Tomistycznego i ukaże się w połowie przyszłego roku.

W tym kontekście postanowiliśmy przypomnieć ujęcie istnienia jako aktu bytu, które charakteryzuje tomizm egzystencjalny. Przedstawiona interpretacja należy do wersji nazywanej tomizmem konsekwentnym z racji tego właśnie, że w tym tomizmie wszystkie zagadnienia filozoficzne rozpatrywane są w kontekście problemu esse (a nie dlatego, że inne wersje tomizmu uważa się za mniej konsekwentne!).

Najwięcej jednak artykułów skoncentrowanych jest na analizach tekstów św. Tomasza. Analizy te dotyczą zagadnień chrystologicznych i teoriopoznawczych, metafizycznych i antropologicznych. Ciekawe są ujęcia komparatystyczne: tomizmu i fenomenologii oraz kosmologii św. Tomasza i arystotelizmu ks. Benedykta Chmielowskiego. Warto polecić uwadze czytelników obszerne opracowanie ujęć ks. Aleksandra Usowicza, niezłomnego tomisty krakowskiego, któremu przyszło żyć i pracować w bardzo niesprzyjających czasach. Odnotować także należy interesującą polemikę autora z recenzją jego książki, dotyczącej relacji intelektu i woli w filozofii św. Tomasza. Bogaty jest też dział recenzji, a wśród sprawozdań – relacja z cyklicznej na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie marcowej konferencji o Tomaszu z Akwinu oraz jubileuszowej konferencji tomistycznej, dedykowanej profesorowi Mieczysławowi Gogaczowi na dziewięćdziesiąte urodziny, połączone z dziesiątą edycją nagród im. Profesora za najlepsze prace magisterskie z tomizmu oraz wydaniem piątego numeru Rocznika Tomistycznego, także dedykowanego profesorowi Gogaczowi.

Artur Andrzejuk

Redaktor Naczelny