Rocznik Tomistyczny nr 3 (2014)

ISSN 2300-1976

Andrzej Maryniarczyk
Cóż po filozofii św. Tomasza z Akwinu w czasach postmetafizycznych?

Artur Andrzejuk
Etyka chronienia osób. Zarys problematyki

Rozprawy i artykuły

Mikołaj Krasnodębski
Teoria osobowych relacji istnieniowych jako fundament rodziny w filozofii Mieczysława Gogacza

Magdalena Płotka
Praktyczny wymiar poznania samego siebie w ujęciu Tomasza z Akwinu

Michał Zembrzuski
Czy poznanie jest wyższe niż miłość? Uzasadnienie wyższości intelektu nad wolą w ujęciu Tomasza z Akwinu

Sławomir Kozerski
Stosunek cnót do uczuć w filozofii św. Tomasza z Akwinu, na przykładzie cnoty męstwa

Paula Belina-Prażmowska
Dlaczego czynimy zło? Trójpodział przyczyn zła moralnego według św. Tomasza z Akwinu

Grzegorz Baranowski
Sprawiedliwość i cnota sprawiedliwości jako podstawa etyki prawniczej

Jakub Wójcik
Pryncypia pedagogiki. Wokół filozoficznych podstaw wychowania w ujęciu Mieczysława Gogacza

Izabella Andrzejuk
Etyka w służbie ascetyki. Rola cnót moralnych w życiu duchowym człowieka w ujęciu Aleksandra Żychlińskiego

Agnieszka Klimska
Znaczenie uzasadnień filozoficzno-etycznych dla koncepcji zrównoważonego rozwoju

Marcin Klimski
Antropocentryczna a biocentryczna koncepcja etyki środowiskowej na przykładzie ujęć Tadeusza Ślipki i Zdzisławy Piątek

Artur Andrzejuk
Etyka pracownika nauki

Tłumaczenia

Piotr Roszak
Mariologia światła. Komentarz do przekładu kazania Lux orta św. Tomasza z Akwinu

Tomasz z Akwinu
Kazanie Lux orta (tłum. Piotr Roszak)

Artur Andrzejuk
Lekcja I Komentarza Tomasza z Akwinu do Etyki Nikomachejskiej. Wstęp Tłumacza

Tomasz z Akwinu
Komentarz do Etyki Nikomachejskiej. Lekcja 1 (tłum. Artur Andrzejuk)

Fernand Van Steenberghen
Tomizm (tłum. Izabella Andrzejuk)

Sprawozdania i recenzje

Michał Zembrzuski
Sprawozdanie z „Sympozjum z okazji uroczystości św. Tomasza z Akwinu”

Radosław Siemionek
Czy istnieje etyka niezależna względem Objawienia? Na marginesie książki Ralpha McInerny’ego Zagadnienie etyki chrześcijańskiej

Izabella Andrzejuk
Recenzja: J. Zatorowski, Synderesis et conscientia. Koncepcja podmiotowej normy moralnej w tekstach Tomasza z Akwinu – jej źródła i kontynuacje, red. M. Zembrzuski, A. Andrzejuk, Wydawnictwo von borowiecky, Warszawa 2013, ss. 236

Artur Andrzejuk
Recenzja: Św. Tomasz z Akwinu, O cnotach rozumu. Komentarz do VI księgi „Etyki nikomachejskiej” Arystotelesa, przekład i opracowanie M. Głowala, J. Kostaś, M. Otlewska, W. Ziółkowski, Wrocław 2010, ss. 211

Polemiki i dyskusje

Urszula Wolska
Dyskusja nad książką Artura Andrzejuka pt. Metafizyka obecności. Wstęp do teorii relacji osobowych, Warszawa 2012, ss. 508

Marek P. Prokop
Tomasz z Akwinu – teolog czy filozof. Kilka uwag do artykułu W. Golonki: St Thomas d’Aquin en tant que philosophe: le problème des sources „Rocznik Tomistyczny” 2(2013), s. 183 – 194

Nota o Autorach

Od Redakcji

Po ukazaniu się pierwszych numerów naszego „Rocznika” otrzymaliśmy szereg listów gratulacyjnych. Dziękujemy za nie wszystkie. Każdy z nich sprawił nam taką samą satysfakcję i radość. Szczególnie jednak chciałbym podziękować ks. kardynałowi Marianowi Jaworskiemu, emerytowanemu metropolicie lwowskiemu, a zarazem znanemu tomiście, ks. Kardynałowi Zenonowi Grocholewskiemu, prefektowi Kongregacji Wychowania Katolickiego, ks. biskupowi Wiesławowi Meringowi, ordynariuszowi włocławskiemu, oraz ks. Profesorowi Mieczysławowi Olszewskiemu, dyrektorowi Biblioteki Archidiecezjalnego Wyższego Seminarium Duchownego w Białymstoku, którzy jako pierwsi nam pogratulowali. Będziemy się starali, aby kolejne numery „Rocznika Tomistycznego” spełniały pokładane w nim nadzieje, wyrażone w tych gratulacjach.

„Rocznik Tomistyczny” ma być w zamyśle Redakcji magazynem tomistycznym, co oznacza, że nie staramy się „profilować” lub „formatować” poszczególnych numerów: wszystkie nadesłane teksty recenzujemy i redagujemy. Jednak czasami jakaś problematyka dominuje w „Roczniku” w sposób nieplanowany. Tak było w tomie z roku 2013, gdzie dominowały teksty na temat szeroko pojętej tomistycznej filozofii poznania. Natomiast obecny numer całkiem świadomie chcieliśmy poświęcić szeroko pojętej, ale klasycznie rozumianej etyce. Wydaje się bowiem, że etyka tomistyczna jest dziś jedyną żywą wersją klasycznej etyki normatywnej, ciągle żywej w chrześcijaństwie, a także coraz częściej upowszechnianej w ramach np. etyk zawodowych. Postanowiliśmy nawiązać do pomysłu, który przed kilkunastu laty zrodził książkę zatytułowaną Zagadnienie etyki zawodowej1. Polegał on na przedstawieniu kilku dyskutowanych wówczas etyk zawodowych w świetle sformułowanej przez prof. Mieczysława Gogacza „etyki chronienia osób”. Dziś zainteresowanie etykami „specjalnymi” (w tym zawodowymi) jest nie mniejsze niż wtedy, a nawet można powiedzieć, że liczba tematów, które zostały objęte specjalną refleksją etyczną niepomiernie wzrosła. Dlatego proponujemy nie tylko etyki zawodowe (a i tu postaraliśmy się o nieco inny ich „zestaw” niż we wspomnianej książce).

Ponadto, jak zwykle w „Roczniku Tomistycznym”, mamy analizy źródłowe na podstawie tekstów św. Tomasza, przekłady, recenzje i sprawozdania. Numer otwierają artykuły swoiście „programowe” – pierwszy, wykazujący konieczność studiowania tomizmu w naszych czasach oraz następny, przypominający główne tezy „etyki chronienia osób”.

Artur Andrzejuk

Redaktor Naczelny

Carlo Crivelli, Św. Tomasz z Akwinu (1476