Rocznik Tomistyczny nr 10 (2021)

ISSN 2300-1976

Rozprawy i artykuły

Michel Bastit
Jerzy Kalinowski – życie filozoficzne w zawieruchach XX wieku

Mieczysław Gogacz
L’homme en tant qu’homme et en tant que personne

Henryk Majkrzak
Św. Tomasz i jego metafizyka istnienia

Andrzej Maryniarczyk
Mały błąd na początku wielkim jest na końcu. Tomaszowa reinterpretacja rozumienia bytu i istoty podstawą odkrycia Pierwszej Przyczyny jako Ipsum Esse

Natalia Gondek
Specyfika metody separacji w koncepcji metafizyki realistycznej Andrzeja Maryniarczyka

Tomasz Duma
Rola istnienia (bytu) w metafizycznym wyjaśnianiu rzeczywistości

Artur Andrzejuk
Komentarz Tomasza z Akwinu do Liber de causis – odyseja tekstów i koncepcji przez kultury, epoki i szkoły filozoficzne

Michał Zembrzusk
Głupota, ignorancja i acedia a poznanie intelektualne i działanie moralne

Maria Janik-Czachor, Izabella Andrzejuk
Jedność kontemplacji i działania w życiu Wandy Malczewskiej

Katarzyna Bałdyga
Świadectwa lektury św. Tomasza z Akwinu w twórczości Czesława Miłosza

Magdalena Płotka
Mieczysław Gogacz’s Account of Ethics of Protecting Persons

Izabella Andrzejuk
Antropologiczne aspekty doświadczenia mistycznego w ujęciu Mieczysława Gogacza

Agnieszka Gondek
Warunki niezbędne w wychowaniu i kształceniu w szkole średniej w ujęciu Mieczysława Gogacza

Ewa Agnieszka Pichola
Symulator rzeczywistości – uwagi o procesie nauczania zdalnego

Edycje i tłumaczenia

Szymon Stanula
Garrigou-Lagrange’a koncepcja bytu. Wstęp do przekładu artykułu Realna różnica między istotą i istnieniem a zasada tożsamości

Réginald Garrigou-Lagrange
Realna różnica między istotą i istnieniem a zasada tożsamości

Sprawozdania i recenzje

Natalia Herold
Działalność Naukowego Towarzystwa Tomistycznego w roku akademickim 2020/2021

Izabella Andrzejuk
Sprawozdanie z przyznania Nagród im prof. Mieczysława Gogacza za najlepsze prace magisterskie z tomizmu 21 listopada 2020

Michał Zembrzuski
Sprawozdanie z Sympozjum Tomistycznego w Łomży 10 marca 2021 roku

Marian Szymonik
Przyjaciel człowieka i mądrości. Recenzja: Filozof wpatrzony w naturę i to co boskie. Księga Pamiątkowa z okazji Jubileuszu urodzin i pracy naukowej na KUL Księdza Profesora Andrzeja Maryniarczyka SDB, red. ks. T. Duma, A. Gudaniec, Z. Pańpuch, K. Stępień, P. Sulenta, Wydawnictwo Academicon, Lublin 2020, 1340 stron

Artur Andrzejuk
Recenzja: Kazimierz Gryżenia, Analogia w scholastyce nowożytnej. Studium z metafizyki Franciszka Suáreza, Lublin 2019, stron 298

Izabella Andrzejuk
Recenzja: Włodzimierz Galewicz, Studia z klasycznej etyki greckiej, Kęty 2020, Wydawnictwo Marek Derewiecki, stron 235

Artur Andrzejuk
Recenzja: Bartłomiej Krzych, Wolność i przyczynowość. Wprowadzenie do koncepcji autodeterminizmu ks. Augustyna Jakubisiaka, Wydawnictwo Liberi Libri, Bmw 2020, stron 108

Artur Andrzejuk
Recenzja: Marek Czachorowski, Tomasz Mamełka, Paweł Mazanka, Zbigniew Pańpuch, Mieczysław Albert Krąpiec, red. Z. Pańpuch (Pomniki polskiej filozofii chrześcijańskiej, red. Maciej Bała, Piotr S. Mazur), Kraków 2020, stron 220; toż w wersji angielskiej, tamże, stron 228.

Artur Andrzejuk
Recenzja: Mikołaj Krasnodębski, W obronie człowieka. Zarys antropologii filozoficznej Franciszka Gabryla (1866–1914), Wydawnictwo von borowiecky, Warszawa–Radzymin 2020, stron 330

Julia Rejewska
Aktualność etyki tomistycznej Recenzja: Izabella Andrzejuk, Artur Andrzejuk, Tomasz z Akwinu jako etyk, Naukowe Towarzystwo Tomistyczne, Warszawa 2020, stron 164 (e-book: www.tomizm.org); Izabella Andrzejuk, Artur Andrzejuk, Tomasz z Akwinu jako etyk, Wydawnictwo von borowiecky, Warszawa 2021 stron 171 (wydanie „papierowe”)

 

Od Redakcji

W dniu 27 grudnia 2020 roku zmarł w Lublinie ks. prof. Andrzej Maryniarczyk SDB, wybitny tomista z lubelskiej szkoły filozoficznej, uczeń i następca Mieczysława A. Krąpca, a zarazem uczony, który łączył różne środowiska filozoficzne. Wspierał nasz „Rocznik Tomistyczny” od początku jego istnienia, zasiadając w jego Radzie Naukowej i powierzając nam swoje teksty. Ostatni artykuł przysłał niedługo przed śmiercią – publikujemy go w niniejszym numerze wraz z artykułami uczniów Księdza Profesora, Natalii Gondek i Tomasza Dumy, odnoszących się do jego poglądów na temat wyjaśniania rzeczywistości w kontekście istnienia oraz zastosowania metody separacji w metafizyce realistycznej. Naukowe Towarzystwo Tomistyczne w marcu 2020 roku przyznało ks. Maryniarczykowi swój medal Thomista esse auso („Temu, który ośmielił się być tomistą”) – niestety z powodu zamknięcia uczelni nie zdążyliśmy już go wręczyć.

Dziesiąty numer „Rocznika Tomistycznego” jest już sam z siebie jubileuszowy, a ponadto zbiegło się w nim jeszcze kilka innych rocznic. Nie planowaliśmy jednak uczczenia w nim Andrzeja Marynarczyka – raczej planowaliśmy wspólne badania i przedsięwzięcia naukowe. Będzie nam brakowało jego pomysłowości, rozsądku, optymizmu, opanowania i pracowitości.

Wspomniane jubileusze to najpierw przypomnienie osoby i poglądów Jerzego Kalinowskiego, którego 20. rocznica śmierci właśnie minęła (21 października 2020). Przypominamy jego postać i dokonania w filozofii w artykule Michaela Bastita w tłumaczeniu Marka Prokopa. Natomiast w połowie 2021 roku przeszła niemal niezauważona 110. rocznica urodzin Czesława Miłosza. Z tej okazji publikujemy ciekawy artykuł Katarzyny Bałdygi o tomistycznych wątkach w poezji polskiego noblisty. Z kolei jesienią 2021 roku 95 lat życia kończy nestor naszego środowiska tomistycznego, prof. Mieczysław Gogacz. Z tej okazji drukujemy po francusku jego tekst na temat filozoficznego ujęcia człowieka oraz artykuł Magdaleny Płotki, omawiający (po angielsku) podstawowe założenia, głoszonej przez Profesora etyki chronienia osób, a ponadto artykuły na temat jego ujęcia mistyki (Izabella Andrzejuk) i pedagogiki (Agnieszka Gondek). Natomiast Ewa Agnieszka Pichola, w kontekście tej pedagogiki, formułuje ciekawe uwagi o blaskach i cieniach nauczania zdalnego, na które wszyscy zostaliśmy skazani z powodu zarazy koronawirusa. Wreszcie w 2022 roku (15 maja) będziemy obchodzili dwusetną rocznicę urodzin Wandy Malczewskiej – „świętej pozytywizmu”, której postać i myśl przedstawiają Maria Janik-Czachor i Izabella Andrzejuk. Niestety, pani prof. Maria Janik-Czachor nie doczekała publikacji artykułu – zmarła w trakcie prac nad numerem 13 września 2021 roku.

Tematem, który dominuje w tym jubileuszowym numerze „Rocznika”, jest istnienie. Podejmują go Andrzej Maryniarczyk, Henryk Majkrzak, Tomasz Duma, Artur Andrzejuk oraz Reginald Garrigou-Lagrange w artykule przetłumaczonym przez Szymona Stanulę. Dwa artykuły dotyczą św. Tomasza z Akwinu (Artur Andrzejuk i Michał Zembrzuski). Ponadto bogaty, jak zwykle, jest dział sprawozdań i recenzji.

Winszujemy sobie dziesięciolecia wydawania „Rocznika Tomistycznego” i ufamy, że czeka nasze czasopismo jeszcze wiele jubileuszy, czego Czytelnikom i sobie życzę

Artur Andrzejuk

Redaktor Naczelny

Carlo Crivelli, Św. Tomasz z Akwinu (1476
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury