Rocznik Tomistyczny nr 9 (2020) 2

ISSN 2300-1976

Rozprawy i artykuły

Przemysław Artemiuk
Zbawienie w ujęciu Marcina Lutra i św. Tomasza z Akwinu. Próba soteriologii porównawczej w perspektywie chrystologii kard. Ch. Schönborna

Jan Pociej
O związku między istościami a świadomością i jaźnią

Dawid Lipski
John Pecham’s dispute with Thomas Aquinas at the University of Paris – Causes and Effects

Martyna Koszkało
Free Will and Moral Evil: John Duns Scotus’s Theory

Marcin Karas
Czy Mikołaj Kopernik był filozofem średniowiecznym?

Tomasz Ćwiertniak
W poszukiwaniu źródłowego doświadczenia filozoficznego. Paralele pomiędzy fenomenologią i filozofią dialogu a współczesnym tomizmem egzystencjalnym

Artur Andrzejuk
Gilsonian method of the history of philosophy

Marek Prokop
Metoda identyfikacji bytu w metafizyce tomizmu konsekwentnego

Janusz Węgrzecki
Tomizm jako perspektywa teoretyczna nauk o polityce

Marcin Klimski
Zdroworozsądkowe poznanie w praktyce edukacji ekologicznej Kościoła katolickiego

Maciej Kulik
Arystotelesowsko-tomistyczna koncepcja animacji a współczesne spory bioetyczne

Michał Ziółkowski
Causa irrationabilitatis, czyli o źródłach transhumanistycznej antropologii

Edycje i tłumaczenia

Maciej Stanek
Kwestia Utrum universale nihil sit aut posterius suis singularibus z zachowanych w rękopisie BJ 2118 Collectanea de anima

<Anonymus>
Utrum universale nihil sit aut posterius suis singularibus?

Sprawozdania i recenzje

Natalia Herold
Działalność Naukowego Towarzystwa Tomistycznego w roku akademickim 2019/2020

Michał Zembrzuski
Obecność myśli tomistycznej na XI Polskim Zjeździe Filozoficznym w Lublinie

Izabella Andrzejuk
Tomizm konsekwentny. Sprawozdanie z Sympozjum tomistycznego, połączonego z wręczeniem Nagród im. Mieczysława Gogacza 16 listopada 2019 roku

Jerzy Nitychoruk
Dzieło stworzenia oczami geologa

Maciej Bała
Filozoficzna apologia religii. Propozycja Piotra Moskala

Jacek Salij
Rzetelna rekonstrukcja Tomaszowej antropologii. Recenzja Henryk Majkrzak, Antropologia integralna w „Sumie teologicznej” św. Tomasza z Akwinu, Kraków brw., Wydawnictwo „SPES”, Kraków brw., stron 415

Maciej Nowak
Recenzja Bartłomiej Krzych, Książeczka o niczym. Prolegomena do nicologii, Siemianowice Śląskie 2017, stron 127

Magdalena Płotka
Tomasz z Akwinu a interpretacja skanów mózgu. Recenzja Piotr Lichacz, Neuroetyka a Tomasz z Akwinu. O użyteczności myśli średniowiecznej we współczesnych debatach etycznych, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2018, stron 374

Artur Andrzejuk
Jacek Woroniecki – mistrz intelektualnego katolicyzmu. Recenzja Piotr S. Mazur, Barbara Kiereś, Ryszard Skrzyniarz, Agata Płazińska: Jacek Woroniecki, red. P. S. Mazur, (Pomniki polskiej filozofii chrześcijańskiej, red. Maciej Bała, Piotr S. Mazur), Kraków 2019, stron 213; toż w wersji angielskiej, tamże, stron 218

Magdalena Płotka
Filozofia intelektu i filozofia umysłu między średniowieczem a współczesnością. Recenzja Michał Zembrzuski, Filozofia intelektu. Tomasza z Akwinu koncepcja intelektu możnościowego i czynnego, Wydawnictwo Liberi Libri, bmw 2019, stron 404

Anna Palusińska
Jak istnieje film? Recenzja Artur Mamcarz-Plisiecki, Filozofia i retoryka filmu. Perspektywa realizmu filozoficznego, Lublin 2019, stron 352

Artur Andrzejuk
Recenzja Anna Mandrela, Tomizm Garrigou-Lagrange’a wobec wizji filozoficznej Teilharda de Chardin, Kraków 2018, stron 249

Marcin W. Bukała
Recenzja Paolo Evangelisti, „Vide igitur, quid sentire debeas de receptione pecuniae”. Il denaro francescano tra norma ed interpretazione (1223-1390), Fondazione CISAM, Spoleto 2019, stron X-320

Bartłomiej Uzar
Recenzja Bartłomiej Krzych, Liturgia jako auctoritas w myśli teologicznej św. Tomasza z Akwinu na przykładzie traktatu „De Christo” w „Sumie teologii”, Wydawnictwo UNUM, Kraków 2020, stron 141

 

Od Redakcji

W 2020 roku po raz pierwszy podzieliliśmy nasz „Rocznik” na dwa zeszyty. Pierwszy z nich w całości poświęcony jest o. Józefowi M. Bocheńskiemu z okazji przypadającej w tym roku 25. rocznicy jego śmierci. Zeszyt drugi ma (charakterystyczną dla „Rocznika”) postać magazynu tomistycznego. Otwiera go obszerna rozprawa Przemysława Artemiuka z teologii, ukazująca polemiczne momenty w ujęciu zbawienia przez Tomasza z Akwinu i Marcina Lutra. Podobnie polemiczno-porównawczy charakter ma artykuł Tomasza Ćwiertniaka na temat koncepcji „doświadczenia filozoficznego” oraz tekst Macieja Kulika omawiający bioetyczne dyskusje wokół problemu animacji. Natomiast Dawid Lipski omawia (po angielsku) polemikę jaką prowadził na Uniwersytecie Paryskim Jan Peckham z Tomaszem z Akwinu na temat filozoficznie ujętej struktury człowieka. Mamy ponadto artykuł o Janie Dunsie Szkocie (Martyna Koszkało) i tekst o Koperniku (Marcin Karas).

Wyróżniającym się zagadnieniem w tym zeszycie „Rocznika Tomistycznego” jest metodologia filozofii, którą podejmują Marek Prokop i Artur Andrzejuk. Ponadto numer przynosi artykuły z pogranicza filozofii bytu i filozofii przyrody (Jan Pociej i Michał Ziółkowski). Dwa teksty dotyczą zastosowań ustaleń filozoficznych do innych dziedzin: nauk o polityce (Janusz Węgrzecki) i edukacji ekologicznej (Marcin Klimski).

Zeszyt przynosi także ciekawą edycję, przygotowaną przez Macieja Stanka, jednej z kwestii z Collectanea de anima, powstałych na Uniwersytecie Krakowskim w 2. połowie XV wieku i przechowywanych w Bibliotece Jagiellońskiej jako rękopis BJ 2118.

Ponadto dział sprawozdań i recenzji prezentuje jak zwykle sprawozdanie z działalności Naukowego Towarzystwa Tomistycznego (Natalia Herold) oraz sprawozdanie z uroczystości związanych z Nagrodą im. Profesora Mieczysława Gogacza (Izabella Andrzejuk), tym razem wzbogacone o wykład Jerzego Nitychoruka, pt. Dzieło stworzenia oczami geologa, wygłoszony podczas gali Nagrody w 2019 roku. Natomiast Michał Zembrzuski omawia udział tomistów w XI Polskim Zjeździe Filozoficznym, który odbył się w Lublinie we wrześniu 2019 roku.

Ponadto wydrukowaliśmy kilkanaście różnych recenzji. Jest wśród nich omówienie działalności naukowej i publikacyjnej Piotra Moskala, podsumowujące w pewien sposób jego dokonania na polu filozofii religii, napisane przez Macieja Bałę. Z pozostałych recenzji jedne są wnikliwe i krytyczne, a inne stanowią krótkie omówienia sygnalizujące jakąś publikację. Ich ilość świadczy jednak, że wciąż dużo ukazuje się publikacji oscylujących wokół problematyki filozoficznej lub teologicznej, podejmowanej w duchu nauki Tomasza z Akwinu.

Życzylibyśmy Czytelnikom i sobie, aby tak pozostało!
Artur Andrzejuk

Redaktor Naczelny

Carlo Crivelli, Św. Tomasz z Akwinu (1476